Zastanawialiście się nad tym,
jaka jest rola nauczyciela we współczesnym świecie? Wszyscy wymagają od nas
ciągłych zmian, ale też zmiany te są nam potrzebne, ponieważ polska szkoła
bardzo ich potrzebuje. Nie powinniśmy się ich obawiać, gdyż mogą się one
przyczynić do poprawy jakości kształcenia. A więc jaki powinien być nauczyciel
XXI wieku?
Ostatnio bardzo
popularne są dwa pojęcia: TUTOR i COACH, które doskonale pasują do
współczesnej szkoły.
Tutor to
z łaciny „opiekun”, ktoś, kto potrafi pokierować rozwojem drugiego człowieka,
trafnie rozpoznać jego potencjał, a następnie wspólnie wyznaczyć ścieżkę jego
rozwoju naukowego, osobistego i społecznego. Tutor powinien być obiektywny i
uważnie podchodzić do wyników prac swojego podopiecznego, umieć zmotywować go
do długotrwałej współpracy i znajdować w niej obopólną radość[1].
Coach natomiast to trener,
którego zadaniem jest odnalezienie i wyzwolenie potencjału w swoim kliencie.
Słuchając uważnie, powinien pomagać w znalezieniu potrzebnych rozwiązań.
Powinien poznać cel człowieka i pomagać mu w jego realizacji. Z jednej strony
powinien motywować do działania, z drugiej podsuwać najpotrzebniejsze
narzędzia, które mogą ułatwić cały proces. Rolą coacha jest zatem pomoc w
rozwinięciu ukrytego potencjału klienta[2].
Czy można wobec tego
powiedzieć, że współczesny nauczyciel powinien być i coachem, i tutorem? Myślę,
że odpowiedź na to pytanie powinna być twierdząca, ponieważ każdy uczeń
potrzebuje MISTRZA, który będzie wskazywał mu drogę, ale jednocześnie pragnie
mieć trenera, który w niego wierzy. To właśnie dzięki tej wierze jest w stanie
zajść bardzo daleko.
Niewątpliwie praca
aktywizującymi metodami nauczania ułatwia bycie coachem. Dzięki nim nauczyciel
pełni cztery podstawowe role. Jest równocześnie:
PRZEWODNIKIEM, a nie ekspertem
POMOCNIKIEM, a nie znawcą przedmiotu
OBSERWATOREM, a nie dawcą wiedzy
KRYTYCZNYM PRZYJACIELEM, a nie mówcą i
moralizatorem
Nauczyciel, który pozwala
uczyć się swoim uczniom przez działanie to nauczyciel twórczy. Pobudza on
ciekawość poznawczą dzieci i młodzieży, stymuluje do myślenia i poszukiwania
różnych rozwiązań, naucza strategii potrzebnych do rozwiązywania problemów w
sposób twórczy. Bardzo istotne jest też to, że twórczy nauczyciel podąża
w myśleniu za swoimi podopiecznymi i nie narzuca im gotowych lub utartych
rozwiązań.
Na koniec proponuję moje ulubione zadania, pobudzające
uczniów do myślenia. Można je zastosować podczas zajęć wychowawczych, a także
jako rozgrzewkę na początku lekcji.
Zadanie 1
Znajdź
rozwiązanie dla opisanej poniżej sytuacji. Wykorzystaj swoją zdolność twórczego
myślenia, żeby jak najlepiej wykorzystać to, co masz do dyspozycji.
Zamknięto
cię w pokoju bez okien, wokół nikogo nie ma, klucz jest za drzwiami. Pokój jest
prawie pusty – w rogu dostrzegasz leżącą spinkę do włosów, gazetę oraz pusty
szklany słój. Jak możesz się wydostać, nie wyważając drzwi?
Zadanie 2
Dzielimy
uczniów na kilkuosobowe zespoły, które pracują przez około 5 minut wg
instrukcji: „Jesteście rozbitkami na wyspie bezludnej. Wasz okręt zatonął,
uratowała się tylko wasza grupka. Pewnego dnia fala wyrzuca na plażę dużą
skrzynię – prawdopodobnie część ładunku okrętu. Biegniecie do skrzyni w
nadziei, że znajdziecie tam coś pożytecznego, ale stwierdzacie, że w środku jest
pełno żarówek, wkładów do długopisów i guzików od bielizny. Jest tego
wszystkiego naprawdę bardzo dużo.
Co możecie z
tego zrobić na bezludnej wyspie?
W jaki sposób
możecie wykorzystać ten niezwykły ładunek?”
Po upływie przewidzianego czasu poszczególne
zespoły prezentują swoje pomysły.
Agata Karolczyk-Kozyra
Źródła i inspiracje:
1. www.edumach.pl
2. https://poradnikpracownika.pl/-coach-kim-jest-i-jak-mozna-nim-zostac
3. https://tutoring.edu.pl/kim-jest-tutor,43
4. http://www.tutoringszkolny.pl/
Zdjęcia i obrazy pobrane z Internetu.
[1] Zob.
https://tutoring.edu.pl/kim-jest-tutor,43
[2] Zob. https://poradnikpracownika.pl/-coach-kim-jest-i-jak-mozna-nim-zostac
Szanowni Pani,
OdpowiedzUsuńprowadzę badania dotyczące dylematów kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej.
W związku z tym mam ogromną prośbę o wypełnienie anonimowej ankiety dla polonistów uczących w klasie ósmej, a w ubiegłym roku siódmej.
https://www.interankiety.pl/i/DoyEVy1o